1. Cách gói bánh chưng bằng lá chuối không dùng khuôn

Thông thường bánh chưng được gói bằng lá dong, tuy nhiên nếu nguyên liệu này khó tìm bạn vẫn có thể thay thế bằng cách gói với lá chuối. Ngày Tết ở Việt Nam, không chỉ các món mứt, dưa hành muối chua ngọt, thịt kho tàu nấu trứng vịt, mà bánh chưng cũng rất quan trọng và không thể thiếu. Do đó, công thức gói bánh chưng, đặc biệt là gói bánh chưng bằng lá chuối, không dùng khuôn luôn được đông đảo các bà nội trợ quan tâm. Để nắm rõ công thức chế biến như thế nào thì mời bạn cùng tham khảo bài viết sau ngay nhé.

1. Nguyên liệu

  • 1 kg gạo nếp
  • 400 gram đậu xanh đãi vỏ
  • 500 gram thịt ba chỉ
  • 1 bó lá chuối tươi
  • 300 ml nước cốt lá dứa
  • 1 bó lạt chẻ mỏng
  • Gia vị nêm nếm: muối, hạt nêm, đường, tiêu xay

1.2. Hướng dẫn cách gói bánh chưng vuông đẹp bằng lá chuối không cần khuôn

1.2.1. Sơ chế nguyên liệu làm bánh chưng

  • Nếp mua về vo sạch, sau đó cho nước cốt lá dứa vào cùng 300 ml nước lọc và ngâm khoảng từ 6 đến 8 tiếng, hoặc bạn có thể ngâm qua đêm. Đậu xanh cũng vo sạch và cho vào nước ngâm mềm khoảng 4 đến 5 tiếng.
Ngâm nếp và đậu xanh cho nở mềm.
Ngâm nếp và đậu xanh cho nở mềm. Ảnh: Internet
  • Thịt ba chỉ cắt thành những miếng vuông vừa ăn, sau đó ướp với 1 muỗng cà phê muối, 1 muỗng cà phê tiêu xay, 1/2 muỗng canh đường và 1/2 muỗng cà phê hạt nêm. Trộn đều và đem phơi nắng khoảng 3 đến 4 tiếng.
Ướp thịt với gia vị cho thấm.
Ướp thịt với gia vị cho thấm. Ảnh: Internet
  • Nếp và đậu xanh ngâm mềm, vớt ra để ráo nước. Sau đó, ở thau nếp, cho và 1 muỗng cà phê muối, 1,5 muỗng cà phê đường. Còn thau đậu xanh cho vào 1 muỗng cà phê muối và 1 muỗng cà phê đường để làm nhân đậu bánh chưng ngon đúng vị.
Vớt nếp và đậu xanh ra ngoài cho ráo nước.
Vớt nếp và đậu xanh ra ngoài cho ráo nước. Ảnh: Internet
  • Lá chuối rửa sạch, dùng khăn lau khô.

Lưu ý: Bạn nhớ lau nhẹ tay để lá chuối không bị rách. Sau đó, bạn cắt lá chuối theo hình chữ nhật to. Ngoài ra, nếu gói bánh chưng bằng lá dong thì bạn cũng sơ chế tương tự nhé.

1.2.2. Hướng dẫn cách gói bánh và nấu bánh

  • Đặt lá chuối lên bề mặt phẳng, lấy 4 lá xếp xen kẽ nhau tạo thành hình chữ thập. Tức 1 lá xếp theo chiều dọc, 1 lá xếp theo chiều ngang, kế đến là 1 lá dọc và cuối cùng là 1 lá ngang.
  • Sau đó đổ vào nửa chén nếp, thêm hai muỗng đậu xanh và đặt lên một miếng thịt. Tiếp đó, bạn lại đổ lên một lớp đậu xanh và một lớp nếp.
Cho lần lượt nếp và đậu xanh vào lá chuối
Cho lần lượt nếp và đậu xanh và thịt ba chỉ vào lá chuối. Ảnh: Internet
  • Lần lượt gấp hai bên đối diện của hình chữ thập lại với nhau sao cho tạo thành được hình vuông. Dùng dây lạt đã được chẻ mỏng cột và cố định để các lớp lá không bị bong ra.
Gói bánh chưng bằng lá chuối
Gói bánh không dùng đến khuôn. Ảnh: Internet
  • Xếp bánh vào nồi ngay ngắn, đổ nước vào ngập bánh và nấu trong khoảng thời gian từ 8 đến 10 tiếng. Thường xuyên kiểm tra để luôn giữ cho bánh ngập nước đến khi chín. Sau khoảng 10 giờ, bánh chín thì vớt ra ngoài để nguội.
Cho bánh chưng gói bằng lá chuối vào nồi luộc chín
Cho bánh chưng vào nồi luộc chín. Ảnh: Internet
Bánh chưng gói bằng lá chuối không dùng khuôn
Bánh chưng gói bằng lá chuối không dùng khuôn tuy hương vị vẫn rất ngon nhưng hình dáng bánh sẽ không được vuông vức. Ảnh: Internet

2. Cách gói bánh chưng nhỏ bằng lá chuối bằng khuôn

Gói bánh chưng không cần khuôn mà sử dụng lá chuối vẫn giúp việc tạo hình bánh đơn giản và dễ dàng. Nhưng nếu có khuôn thì sẽ giúp chiếc bánh chưng của bạn se vuông vức hơn nữa đấy.

2.1. Nguyên liệu

  • 1 kg gạo nếp
  • 400 gram đậu xanh không vỏ
  • 500 gram thịt ba chỉ
  • 1/2 muỗng cà phê muối
  • 1 muỗng cà phê tiêu
  • 1 muỗng cà phê hạt nêm
  • 1 bó lá dứa
  • Một ít dây lạt đã chẻ mỏng

2.2. Hướng dẫn cách gói bánh chưng nhỏ bằng lá chuối và khuôn

2.2.1. Sơ chế nguyên liệu làm bánh chưng

  • Lá dứa mua về rửa sạch, cắt nhỏ và cho vào máy xay nhuyễn cùng 1 lít nước lọc. Sau đó cho vào rây lọc lấy nước cốt.
  • Gạo nếp đem vo sạch, sau đó cho nước cốt dứa, ít muối ăn và nước lọc vào ngâm trong vòng 8 tiếng hoặc ngâm qua đêm. Ngâm gạo nếp với nước cốt lá dứa sẽ giúp bánh chưng làm ra có màu đẹp mắt và thơm hơn.
Ngâm nếp làm bánh chưng bằng nước cốt dứa.
Ngâm nếp bằng nước cốt dứa để bánh làm ra có mùi thơm. Ảnh: Internet
  • Tương tự, đậu xanh cũng đãi sạch và cho vào nước ngâm khoảng 8 giờ cho nở mềm.
  • Thịt ba chỉ cắt thành những miếng to, dài và dày. Sau đó cho vào 1 muỗng cà phê hạt nêm, 1/2 muỗng cà phê muối, trộn và ướp khoảng 30 phút cho thịt ngấm đều gia vị.
Ướp thịt ba chỉ với gia vị cho ngấm.
Ướp thịt ba chỉ với gia vị cho ngấm. Ảnh: Internet

Lưu ý: Không dùng nước mắm ướp thịt, bánh làm ra sẽ nhanh bị hư, không thể để lâu dài.

2.2.2. Hướng dẫn cách gói bánh chưng bằng lá chuối dùng khuôn

  • Lá chuối mua về rửa sạch, sau đó dùng khăn lau thật khô. Lưu ý nhẹ tay để bánh không bị rách.
  • Trải miếng lá chuối ra mặt phẳng, gấp đôi lại theo chiều dọc. Sau đó cho cạnh gấp vào khuôn bánh và mở lá ra, đặt thật khéo sao cho mặt lá ôm sát hai cạnh khuôn và cả phần đáy khuôn.
  • Dưới đáy khuôn, gấp lá chuối lại để tạo hình tam giác. Hai cạnh còn lại cũng làm tương tự. Khi bẻ lá tạo hình tam giác, bạn lưu ý phải làm cho cạnh mép lá phải thật khít, như vậy bánh làm ra mới cho hình vuông đẹp mắt.
Xếp lá chuối vào khuôn bánh chưng.
Xếp lá chuối vào khuôn bánh chưng. Ảnh: Internet
  • Trước hết đổ một lớp gạo nếp vào khuôn, tiếp đến là 1 chén đậu xanh. Trải đều phần đậu xanh ra, cho nhân thịt vào giữa. Sau đó phủ kín bằng một lớp đậu xanh và cuối cùng là một lớp nếp ở trên.
Dùng dây cột bánh chưng
Sau khi cho nếp và đậu xanh vào, bạn dùng dây cột bánh thật chặt. Ảnh: Internet
  • Đặt thêm một miếng lá chuối nhỏ vào, gấp bánh lại và cột dây thật kĩ.

2.2.3. Cách luộc bánh chưng gói bằng lá chuối chín nhanh trong nồi áp suất

Xếp bánh ngay ngắn vào nồi, đổ nước ngập bánh và nấu khoảng 8 đến 10 tiếng (thời gian luộc bánh chưng mấy tiếng còn tùy thuộc kích cỡ bánh). Nếu nấu bánh chưng bằng bếp than kiểu truyền thống thì cần lưu ý không ngồi gần để tránh ngộ độc. Ngoài ra, bạn có thể luộc bánh chưng bằng nồi áp suất như sau.

  • Trước hết, xếp bánh gọn gàng vào nồi, đổ nước ngập bánh. Đậy nắp lại, khóa van nồi áp xuất, đặt lên bếp đặt lửa to nhất. Đợi nồi bánh sôi, áp suất đẩy nước phụt lên thì bạn hạ lửa mức trung bình, luộc bánh thêm 90 phút nữa.
luộc bánh chưng gói lá chuối bằng nồi áp suất
Hướng dẫn các bước luộc bánh chưng gói lá chuối bằng nồi áp suất.
  • Sau thời gian trên, bạn tắt bếp, nhưng do nhiệt vẫn còn trong nồi nên bạn để yên, ủ bánh thêm một lúc nữa khoảng 45 – 50 phút. Đến khi nhiệt giảm dần, trong nồi không còn áp suất, bạn mới mở nắp nồi và lấy bánh ra là hoàn tất.
Bánh chưng gói bằng lá chuối.
Bánh chưng gói bằng lá chuối dùng khuôn sẽ có hình vuông rất đẹp. Ảnh: Internet

2.2.3. Mẹo luộc bánh chưng ngon chín nhanh bằng nồi áp suất

  • Thời gian đun bánh thường xuyên chú ý đến lượng nước trong nồi. Nếu thấy nước không ngập mặt bánh thì châm thêm vào. Nhớ dùng nước sôi, tuyệt đối không được dùng nước lạnh. Nước lạnh sẽ khiến bánh bị trương lên và không chín.
  • Đặc biệt muốn làm bánh chưng có màu xanh đẹp mắt, bạn lấy lá chuối cắt nhỏ, cho vào máy sinh tố xay sơ rồi đổ vào nồi nấu cùng bánh chưng. Hoặc bạn cũng có thể dùng lá chuối vụn lót dưới đáy nồi.
  • Sau khi bánh chín, để khoảng thêm 2 giờ cho đến khi nước ấm ấm thì mới vớt ra, lau sạch cặn bụi bám và dùng vật nặng đè lên để ép hết nước ra ngoài giúp bánh chắc hơn.

2.2.4. Mẹo bảo quản bánh chưng gói bằng lá chuối để được lâu

Vào dịp Tết nhiều gia đình thường gói bánh chưng với số lượng lớn để ăn lâu dài và làm quà cho con cháu mang đi xa. Vì thế muốn bảo quản được lâu giúp bánh không bị cứng, mốc hoặc chua là bài toán không hề dễ. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, bánh chưng nếu nấu như cách truyền thống và giữ ở nhiệt độ phòng sẽ bảo quản được khoảng 10 ngày. Tuy nhiên con số này có thể giảm nếu trong khâu chế biến của bạn mắc một vài sai lầm như: lá gói bánh không khô nước, nhân thịt ướp với nước mắm hoặc bảo quản bánh ở nhiệt độ cao.

Mẹo bảo quản bánh chưng lâu
Bánh chưng nếu bảo quản đúng cách sẽ giúp bánh lâu hư. Ảnh: Internet

Để bánh có thể bảo quản được lâu, bạn có thể cho chúng vào tủ lạnh. Cách này sẽ khiến bánh bị sượng, cứng nhưng khi cho vào lò vi sóng hoặc hấp lại vẫn có thể ăn bình thường. Hoặc bạn có thể rán, tuy nhiên món này nhiều dầu mỡ nên không có lợi cho sức khỏe.

Bánh chưng là món ăn ngày Tết không thể thiếu của nhiều gia đình Việt. Có thể nói, hầu như nhà nào cũng có ít nhất một đến hai chiếc đặt trên mâm cỗ cúng tổ tiên. Mặc dù thông thường, người ta thường gói bánh chưng bằng tay với lá dong, tuy nhiên, bạn vẫn có thể thay thế hoàn toàn với cách gói bánh chưng bằng lá chuối đã được bật mí khá chi tiết trên đây, cùng vào bếp và thực hiện nhé.

Mỹ Lệ tổng hợp